14/02/2019

Foiz protsent formulalari

1. a sonning foizi:

Misol. 300 sonining 15% ini toping.
Yechish:
b=300·15:100=45
Javob:45
2. p foizi b ga teng bo'lgan sonni topish:

Misol. 30% i 60 ga teng bo'lgan sonni toping.
Yechish:
a=60·100:30=200
Javob: 200
3. b son a sonning necha foizini tashkil qilishini topish:
Misol. 45 soni 50 ning necha foiziga teng.
Yechish:
p=45·100%:50=90%
Javob:90%.

01/02/2019

Tog'ri burchakli parallelepiped va kub sirt yuzi va hajm formulalari

To'g'ri burchakli parallelepiped

 a) o'lchamlari bo'yi-a, eni-b, balandligi-c bo'lsa, u holda uning sirt yuzi:

S=2(ab+bc+ac)
formula bilan hisoblanadi.
Misol: Qirralari 5 cm, 6 cm, 7 cm bo'lgan to'g'ri burchakli parallelepipedning to'la sirt yuzini toping.
Yechish:
S=2·(5·6+6·7+5·7)=2·(30+42+35)=2·107=214 (cm2)
javob: 214 cm2.

b) Qirralari uzunligi yig'indisi esa:

L=4(a+b+c)
formula bilan hisoblanadi.
Misol: O'lchamlari 5 cm, 6 cm, 7 cm bo'lgan to'g'ri burchakli parallelepipedning qirralari uzunligi yig'indisini toping.
Yechish:
L=4·(5+6+7)=4·18=72 (cm)
javob: 72 cm.

d) Hajmi:

V=abc
formula yordamida aniqlanadi.
Misol: O'lchamlari 5 cm, 6 cm, 7 cm bo'lgan to'g'ri burchakli parallelepipedning hajmini toping.
Yechish:
V=5·6·7=210 (cm3)
javob: 210 cm3.
Agar to'g'ri burchakli parallelepipedning asos yuzini S=a・b, balandligini c=H deb belgilasak, uning hajmi 
V=S・H
formula bilan hisoblanadi.
Misol: Asos yuzi 21  cm2   balandligini 3 cm bo'lgan parallelepipedning hajmini toping.
Yechish:
V=21·3=63 (cm3)
javob: 63 cm3.


Kub 



e)  qirrasi a desak, uning sirt yuzi:

S=6
Misol: Qirrasi 3 dm bo'lgan kubning to'la sirtini toping.
Yechish:
S=6·3=6·9=54  (cm2)
javob: 54 cm2.

f)
qirralari uzunligi yig'indisi:

L=12a
Misol: Qirrasi 2 dm bo'lgan kubning qirralari uzunligi yig'indisini toping.
Yechish:
L=12·2=24 (dm)
javob: 24 dm.

g)
hajmi:

V=a³
formulalar yordamida hisoblanadi.
Misol:  Qirrasi 4 dm bo'lgan kubning hajmini toping.
Yechish:
V=43=64 (cm3)
javob: 64 cm3.