Sonlarni to'g'ri va teskari proporsinal bo'laklarga bo'lish

 1. a sonni n:m:k nisbatda to'g'ri proporsional bo'laklarga quyidagicha ajratiladi:

1. n+m+k hisoblanadi;
2. a sonni yuqoridagi yig'indiga bo'linadi;
3. hosil bo'lgan bo'linmani n, m, k sonlarg alohida ko'paytiriladi.

M-n, 450 sonini 2, 3, 4, 6 sonlariga to'g'ri proporsional qilib tortta bo'lakka bo'ling (ya'ni 450 sonini 2:3:4:6 nisbatda bo'ling).

Yechish:

1. 2+3+4+6=15
2. 450:15=30
3. 2·30=60;  3·30=90;  4·30=120;  6·30=180.

Javob: 60, 90, 120, 180.

2. a sonni n:m:k nisbatda teskari proporsional bo'laklarga quyidagicha ajratiladi:

1. 1/n+1/m+1/k hisoblanadi;
2. a sonni yuqoridagi yig'indiga bo'linadi;
3. hosil bo'lgan bo'linmani 1/n, 1/m, 1/k sonlarg alohida ko'paytiriladi.

M-n,  120 sonini 2, 3, 4, 6 sonlariga teskari proporsional qilib tortta bo'lakka bo'ling.

Yechish:

1. 1/2+1/3+1/4+1/6=(6+4+3+2)/12=15/12=5/4
2. 120:5/4=120·4/5=96
3. 96·1/2=48;  96·1/3=32;  96·1/4=24;  96·1/6=16

Javob: 48, 32, 24, 16.